Бельгер Герольд Карлович

20 августа 2012 - Администратор

Бельгер Герольд Карлович
(28.10. 1934)

Бельгер Герольд Карлович 1934 жылы 28 қазанда Ресейде, Саратов облысының Энгельс қаласында туған. Прозашы, аудармашы, эссеші, көсемсөзші.
1941 жылы Бельгер отбасы Солтүстік Қазақстан облысының Октябрь ауданына (қазіргі Шал ақын ауданы) қоныс аударылды. Сол жерде Герольд мектепке барды.
Абай атындағы Қазақ педагогикалық институтын бітірген (1958). Жамбыл облысының Байқадам орта мектебінде зертханашы, мұғалім болып істеген. 1960-1963 жж. – Абай атындағы ҚазПИ-дің әдістеме кафедрасының аспиранты. Аспирантурадан кейін "Жұлдыз" журналының әдеби қызметкері болып істеді.
1964 жылдан бастап шығармашылық жұмыста. Бельгер қазақ және неміс тілдерінен көптеген көркем прозалық туындыларды орыс тіліне аударды, қазақ, орыс және неміс тілдерінде жүздеген мақалалары жарық көрді. 30 шақты прозалық, сын, эссе, аударма кітаптарының авторы.
Әдеби шығармашылықпен қатар қоғамдық қызметпен де белсенді айналысады. Қазақстан Жоғары Кеңесінің депутаты, (XIII сайлау, 1994-1955 жж.), Қазақстан Президенті жанындағы мемлекеттік саясат жөніндегі Ұлттық Кеңестің мүшесі, Неміс мәдени орталығының төрағасы болды, "Феникс" неміс-орыс алманағын редакциялады (1992-2000). Президенттік татулық және рухани келісім сыйлығының (1992), Қазақстан Жазушылар одағының Б.Майлин атындағы сыйлығының (1988), Қазақ ПЕН-клубы сыйлығының (1996), тәуелсіз "Тарлан" сыйлығының (2002), "Простор", «Парасат», «Фройндшафт», «Нойес Лебен», «Қазақ әдебиеті», «Алтын Орда» әдеби газет-журналдар сыйлығының лауреаты. Республикалық газет-журналдардың ақылдастар алқасының мүшесі. "Парасат" орденімен, медальдармен марапатталған.

Библиография
Автордың шығармалары
Жеке басылымдары:

Бельгер, Г.К. Қазақ дәптері/ Г.К. Бельгер.- А.: Өлке, 2011.- 272 бет.
Бельгер, Г.К. Мұнар тау: Әңгімелер, эссе, толғаулар, жазбалар/ Г.К.Бельгер.- А.: Өлке, 2006.- 307 бет.- (Отырар кітапханасы)
Бельгер, Г. К. Сочинения в десяти томах: Избранное Т. 8: Энергия оригинала: Переводческие работы / Г.К. Бельгер. – Алматы: Балалар әдебиетi, 2011.- 480 с

Бельгер, Г. К. Сочинения в десяти томах: Избранное Т. 10: Вольные строки / Г.К. Бельгер. – Алматы: Балалар әдебиетi, 2012.- 536 с

Бельгер, Г. К. Сочинения в десяти томах: Избранное Т. 9: Воздух времени / Г.К. Бельгер. – Алматы: Балалар әдебиетi, 2012.- 432 с.

Бельгер, Г. К. Сочинения в десяти томах: Избранное Т. 4: Туюк су. Роман, рассказы, эссе / Г.К. Бельгер. – Алматы: Балалар әдебиетi, 2010.- 400 с

Бельгер Г. К. Лики слова: лит.-критич. статьи, исслед. эссе о проблемах худож. перевода. / Г.К. Бельгер. – А.: Білім, 1996. – 272 с.

Бельгер Герольд. Гете и Абай: Эссе. / Б. Герольд.— Алма-Ата: Жалын, 1989— 104с.

Бельгер Г К. Разлад: роман литературные портреты. Избранное: Сочинения в десяти томах. Т. 5. / Г.К. Бельгер. – А. : «Балалар эдебиет1», 2011. – 562 с.
Бельгер, Г.К. Родство: Статьи и очерки/ Г.К. Бельгер.- А.: Казахстан, 1991.- 256с.- (Слово публициста)

Бельгер, Г. К. В темный час перед рассветом : Эссе. / Г.К. Бельгер . – А. : Білім, 2003. – 52 с.
Бельгер, Г.К. След слова: Лит. портреты и эссе/ Г.К. Бельгер.- А.: Жазушы, 2002.- 232 с.

Бельгер Г. К. Волк, Чапа и другие. Рассказы о людских судьбах и о братьях наших меньших / Г.К. Бельгер. – Алматы: Балалар әдебиетi, 2021. – 160 с.

Бельгер, Г. К. "О, казахи мои!" / Г.К. Бельгер. – Алматы: ИД "Библиотека Олжаса", 2013. – 164 с.

Бельгер Г.К. Сосновый дом на краю аула/ Г.К. Бельгер.- А.: Жазушы, 1973.- 191с.
Бельгер, Г.К. Тихие беседы на шумных перекрестках/ Г.К. Бельгер.- Алматы: Ғылым, 2001.- 258с.
Бельгер Г.К. Чайки над степью/ Г.К. Бельгер.- А.: Жазушы, 1976.- 187с.: ил.Бельгер, Г.К. Дом скитальца: роман/ Г.К. Бельгер. – Астана: Аударма, 2003.- 376 с.

Бельгер, Г.К. Карл Бельгер — мой отец/ Г.К. Бельгер.- А.: Жазушы, 2003.
Бельгер, Г.К. Лики слова: Лит.-критич. ст., портр., эссе/ Г.К. Бельгер.- Алма-Ата: Жазушы, 1986.- 301 с.

Бельгер, Г.К. Земные избранники/ Г.К. Бельгер.- Алматы, 1995.

Бельгер Г. К. О Леонарде Кошуте: Статьи, эссе, письма / Г.К. Бельгер. – Алматы: ИД "Библиотека Олжаса", 2013. – 176 с.

Бельгер Г. К. Миниатюры / Г.К. Бельгер. – Алматы: ИД "Библиотека Олжаса", 2013. – 176 с.
Бельгер, Г.К. Этюды о переводах Ильяса Джансугурова/ Г.К. Бельгер.- А.: Ғылым, 2001.-258 с.

Бельгер Г. К. В темный час перед рассветом: Эссе / Г.К. Бельгер. – А.: Білім, 2003. – 52 с.

Бельгер Г. К. Властитель - слово: проза / Г.К. Бельгер. – Семей: Международный клуб Абая, 2008. – 128 с.

Бельгер Г. К. Вблизи и рядом. Литературные портреты на фоне дневниковых записей / Г.К. Бельгер. – Алматы: Жибек жолы, 2014. – 400 с.

Бельгер Г. К. Плетенье чепухи Т 1 / Г.К. Бельгер. – Алматы: ИП "Спанова А. Б.", 2017. - 368 с.

Бельгер Г. К. Плетенье чепухи Т. 2. / Г.К. Бельгер. – Алматы: ИП "Спанова А. Б.", 2017. - 352 с.

Бельгер Г. К. Плетенье чепухи Т. 3. / Г.К. Бельгер. – Алматы: ИП "Спанова А. Б.", 2017. - 288 с.

Бельгер Г. К. Плетенье чепухи Т. 4. / Г.К. Бельгер. – Алматы: ИП "Спанова А. Б.", 2017. - 304 с.

Belger, Gerold. La maison du vagabond / G. Belger ; [traduit par V. Riedina] . – Karaganda : Asap EDC, 2019. – 427 с.
Неміс тілінде жазылған кітаптары:

Бельгер, Г.К. Живые приметы родства/ Г.К. Бельгер.- Алма-Ата, 1981.
Бельгер, Г.К. Лицом к лицу со временем/ Г.К. Бельгер. – Алма-Ата, 1985.

Мерзімді басылымдардағы жарияланымдары:

Бельгер, Г.К. На другом берегу: Отрывок из неопубликованного романа «Разлад» / Г.К. Бельгер// Провинция.- 2006.- №4.- С.17-26.
Бельгер, Г. Перед далью: отрывок из повести/ Г. Бельгер//Северный Казахстан.- 2009.-27 марта.
Бельгер, Г. Плетенье чепухи: Наблюдения, размышления, короткие заметки/ Г.Бельгер// Нива.- 2006.- №9.- С. 111-133.
Бельгер Г.К. Разлад: Роман/ Г.К. Бельгер// Простор.- 2007.- № 9,10.
Бельгер, Г. Туюк су: роман/ Г. Бельгер// Нива.- 2004.- №5.- С.43-63.- окончание.

Мақалалары мен очерктері

Бельгер, Г. Гимн деянию: [Творчество Ф. Моргуна]/ Г.К. Бельгер// Нива.- 2004.- №12.-С.166-169.
Бельгер, Г. «Голос времени звучит в моих ушах»: Памяти друга-поэта: [Еслям Зикибаев]/ Г. Бельгер// Мысль.- 2006.- №5.- С.71-73.
Бельгер, Г.О простом непростом азамате/ Г.Бельгер// Литер.- 2008.- 11сентября.- С.11.
Бельгер, Г. Парень родом из аула Орнек: [о поэте Есляме Зикибаеве]/ Г. Бельгер// Северный Казахстан.- 1996.- 5 июня.
Бельгер, Г. Писателей вроде бы много, а ярких личностей мало/ Г. Бельгер// Труд.- 2004.-14 октября.
Бельгер, Г. Стезя литературного критика: Память/ Г. Бельгер// Простор.- 2009.- №3.- С.173.
Бельгер, Г. «Тень дней минувших…»: Дневники 1961-1982гг./ Г. Бельгер// Простор.- 2006.-№11-12.- С.54.
Бельгер, Г. Слово – совесть поэта: [о поэте Есляме Зикибаеве]/ Г. Бельгер// Казахстанская правда.- 1996.- 15июня.
Бельгер, Г. Уныние — тяжкий грех/ Г. Бельгер// Экспресс К.- 2009.- 14 февраля.

Өмірі мен шығармашылығы туралы әдебиеттер

Кенжебеков, Ө. Герольд Бельгер: Қазақтың итіне дейін басқа болатын/ Ө. Кенжебеков// Жас Қазақ.- 2009.- 19 маусым.- 3 бет.
Тілі, діні ортақ сана, сезімі ұлтымыздың өз перзенті, өз ұлы! // Солтүстік Қазахстан.- 2004.-24 маусым.

Бадиков, В. Новые ветры: Очерки современного литературного процесса Казахстана/ В. Бадиков.- Алматы: Жибек Жолы, 2005.- С.65-72; С. 145-147.

Базарбекова, А. Ұлты неміс болғанмен, жаны-қазақ [Мәтін] /А. Базарбекова // Солтүстік Қазақстан. - 2019. - 26 қазан.- Б. 4-5

Сүлейменов.Ж.Орны бөлек еді// Солтүстік Қазақстан. -2016. — 2 ақпан. — 4б.

Жүре берсең, көре бересің, көре берсең, көне бересің… бөс, бөс, бөспебай (Мұнар тау кітабынан алынды).// Солтүстік Қазақстан. – 2016. — 2 ақпан 4– 5б.

Арықбаев. А. Менің бір дертім –қазақтың тілі мен ділі мәдениет// Ана тілі. – 2004. -28 қазан .- 6- 7б.

Қадірәліұлы.Ғ.Мен қазақсыз жүре алмаймын.// Солтүстік Қазақстан.- 2004. – 22 қазан. -8 б.

Бельгер.Г. Ой тамшылары //Қызылжар нұр. — 2014 .- 24 қазан. – 8 б.

Исабеков.Д. Лебіздер// Солтүстік Қазақстан. – 2 ақпан -2016. – 4-5 б.

Мұқанов.Қ. Достықты дәріптеген қаламгер //Қызылжар нұр. — 2014 .- 24 қазан. – 8 б.

Ж.Нұрхан.Біздін Бельгер//Солтүстік Қазақстан. – 2014. – 28 қазан. – 4 б.

Г.Бельгер.Аласапыранда.//Солтүстік Қазақстан.- 2004. – 22 қазан.-9 б.

Біржанов.Х.Бірегей тұлға// Солтүстік Қазақстан. – 2 ақпан -2016. — 5 б.

Бекмухамедов, Х.А. Влюбленные в свою профессию/ Х.А. Бекмухаметов// Открытая школа.- 2007.- № 8.- С.50-52.
Бельгер Герольд Карлович: [Крат. биогр. справка] // Литература Казахстана: Энциклопедический справочник.- А.: «Аруна», «Қазығұрт», 2010.- С. 112.
Бельгер Герольд Карлович [Крат. биогр. справка] // Северо-Казахстанская область: Энциклопедия.- Изд. 2-е, доп.- А.: «Арыс», 2006.- С. 177.
Ескуатова, Ж. Герольд Бельгер [Текст]/ Ж. Ескуатова.- Алматы: Издательский дом «Қазақстан», 2003.- 272 стр + 16 стр. фото.- («Ғибратты ғұмыр» — «Личность и время»).

Зейферт, Е. «Дом скитальца» Г. Бельгера книга-музей: [депортация немцев с Поволжья]/ Е. Зейферт// Нива.- 2005.- №6.- С.127.
Зейферт, Е. Исповедальные беседы с Г.Бельгером/ Е. Зейферт// Провинция.- 2006.- №1.-С.39.
Муканов, К. Вашу руку, Герольд Карлович: [к юбилею Г.Бельгера]/ К.Муканов// Мысль.-2004.- №10.- С.69.

Муканов, К. Перекличка через века и расстояния: о книге Г.Бельгера «Гармония духа»/ К.Муканов// Северный Казахстан.- 2004.- 3 сентября.- С.8

Муканова, Г. Феномен Герольда Бельгера/ Г.Муканова// Северный Казахстан.- 2008.- 24 октября.

Писатели Казахстана [Текст]: справочник/ Сост. М. Ауэзов, К. Жорабеков, Р. Жангужина.- Алматы: Жазушы, 1982.- 280 с.

Сәрсенбай, Қ. Бүкпесіз, білгір Бельгер [Мәтін] / Қ. Сәрсенбай // Ana tili. – 2021. - 1-7 сәуір (№13). - Б. 4

Три струны его души: [Герольд Бельгер] // Добрый вечер. - 2016. - 29 апреля. - С.2
Шашкова, Л. Три полнозвучные струны: Культура. Общество. Личность. [Герольд Карлович Бельгер]/ Л.Шашкова// Нива.- 2003.- № 7.- С. 134.
Шестериков, В. Аул, запавший в душу на всю жизнь [Текст]/ В. Шестериков// Северный Казахстан.- 2004.- 25 октября.- С. 5
Шиленко, О. Помни милый свой эль: книги наших земляков: [Г.К.Бельгер и его книжка-эссе «Эль»]/ О.Шиленко// Северный Казахстан.- 2006.- 29ноября.

Комментарии (0)

Нет комментариев. Ваш будет первым!

Добавить комментарий